พัฒนาการของเจ้า ‘อุรังอุตัง’ เมื่อมันสามารถ ‘ใช้เครื่องมือต่างๆ’ ได้เหมือนมนุษย์ไม่มีผิด

จากตำราเรียนตั้งแต่ในสมัยเด็ก เราทุกคนเคยเข้าใจตรงกันว่า ‘มนุษย์’ วิวัฒนาการมาจาก ‘วานร’ ก่อนที่จะแยกออกมาเป็นสายพันธุ์ มีทักษะความสามารถในการใช้ชีวิต การรู้คิดต่างๆ ในปัจจุบัน

 

 

ด้วยความที่มนุษย์เรานั้นมีความแตกต่างกับสิ่งมีชีวิตชนิดอื่นอย่างเห็นได้ชัด บางคนอาจถึงขั้นมองว่ามนุษย์เราอยู่เหนือสิ่งมีชีวิตอื่นๆ เลยก็เป็นได้

แต่จะเป็นอย่างไร ถ้าหากในวันหนึ่งสิ่งมีชีวิตบางชนิดจะเกิดพัฒนาการการเรียนรู้ จนทำให้ในอนาคตพวกมันสามารถ ‘ทำสิ่งต่างๆ ได้เหมือนกับมนุษย์’

 

 

‘ลิงอุรังอุตัง’ อาจถือว่าเป็นหนึ่งในสิ่งมีชีวิตที่สามารถเรียนรู้สิ่งต่างๆ ได้ไว และมีทักษะอยู่อย่างหนึ่งที่เห็นได้ชัดว่ามันสามารถทำสิ่งนั้นได้แทบไม่ต่างกันกับมนุษย์เราเลย

ทักษะที่ว่านั้นก็คือ ‘ทักษะการใช้อุปกรณ์เครื่องมือต่างๆ’ ในการใช้ชีวิตของพวกมันนั่นเอง ซึ่งหากถามว่ามันเคยใช้เครื่องมืออะไรมาแล้วบ้าง ก็ยกตัวอย่างเช่น…

 

สิ่งมีชีวิตอื่นอาจวิ่งหาที่หลบฝน แต่อุรังอุตังน้อยตัวนี้กลับใช้ใบไม้มาเป็นร่มแทน

 

มีการหักกิ่งไม้เล็กๆ มาเป็นไม้จิ้มฟัน

 

มีนักสำรวจพบเห็นว่าพวกมันใช้หอกแทงปลาด้วย

 

อย่างที่เห็นว่าพฤติกรรมการใช้อุปกรณ์เครื่องมือต่างๆ เพื่อการใช้ชีวิตนั้น ดูๆ ไปแล้วแทบไม่ต่างกับที่พวกเราทำกันเลย

David Watts นักมานุษยวิทยาแห่งมหาวิทยาลัย Yale สหรัฐอเมริกา กล่าวว่า พฤติกรรมการใช้อุปกรณ์เครื่องมือของอุรังอุตังนั้น เกิดจากการที่พวกมันมักจะ ‘ตอบสนองต่อสิ่งแวดล้อมรอบตัวอยู่เสมอ’

กล่าวคือ พวกมันมีความสามารถในการหยิบจับสิ่งต่างๆ รอบตัว มาปรับเปลี่ยน ดัดแปลงให้เกิดวิธีการใช้ที่จะสามารถตอบสนองต่อความต้องการของตัวเองในตอนนั้นได้

 

มีคลิปที่เผยให้เห็นว่ามันใช้ผ้าชุบน้ำ มาเช็ดหน้าเช็ดตา เช็ดแขนขาด้วยนะ

 

อย่างไรก็ตาม Thibaud Gruber นักจิตวิทยาแห่งสถาบันและพิพิธภัณฑ์มานุษยวิทยา มหาวิทยาลัยซูริค ประเทศสวิตเซอร์แลนด์ กล่าวว่าพฤติกรรมของพวกมันไม่ได้เกิดจากการตอบสนองต่อสิ่งแวดล้อมแต่อย่างใด

การศึกษาของ Thibaud ที่ถูกตีพิมพ์ในวารสารทางวิทยาศาสตร์ Current Biology กล่าวว่า ความสามารถในการใช้เครื่องมืออย่างเป็นเอกลักษณ์นั้น เกิดขึ้นจาก ‘การสังเกตตัวอื่นๆ’

กล่าวคือ พฤติกรรมบางอย่างนั้น อุรังอุตังอาจเรียนรู้จากมนุษย์ หรือศึกษาผ่านการสังเกตจากลิงอุรังอุตังด้วยกันเอง ทำให้เกิดเป็นพฤติกรรมเลียนแบบขึ้นมา

 

และการคาดการณ์นั้นก็สอดคล้องกับสารคดีของทาง BBC

ยกตัวอย่างที่นักสำรวจของทาง BBC พบว่าพวกมันเรียนรู้ที่จะใช้เปลือกไม้มาเป็นสบู่สำหรับขัดตัว

โดยผู้เชี่ยวชาญอธิบายว่า พฤติกรรมที่เห็นนั้นเกิดจากที่เมื่อ 40 ปีก่อน อุรังอุตังบนเกาะบอเนียว ประเทศมาเลเซีย แอบเห็นว่าชาวบ้านในละแวกนั้นลงไปอาบน้ำตรงแถวริมแม่น้ำ จึงกลายเป็นพฤติกรรมเลียนแบบเกิดขึ้น

 

หรือแม้แต่การใช้เลื่อยก็ด้วย

(ทางด้านขวา) คือ ‘หุ่นยนต์อุรังอุตัง’ ที่ทางนักสำรวจตั้งเอาไว้เพื่อการสอดแนมพฤติกรรมการเลียนแบบของอุรังอุตังเพศเมีย (ทางด้านซ้าย)

 

พบว่าหลังจากที่หุ่นยนต์อุรังอุตังถือเลื่อยไว้ในมือแล้ว เจ้าอุรังอุตังตัวเมียก็เริ่มเกิดพฤติกรรมเลียนแบบ ถือเลื่อยในลักษณ์เดียวกัน และเริ่มเรียนรู้ที่จะพยายามใช้เลื่อยตัดไม้ด้วยตัวเอง

 

คลิปการเลื่อยไม้ของเจ้าอุรังอุตัง

 

แม้ยังไม่มีข้อสรุปแน่ชัดเกี่ยวกับพฤติกรรมในลักษณะนี้ของเจ้าอุรังอุตัง แต่ลองคิดดูว่าถ้าอนาคตพวกมันมีวิวัฒนาการ มีพัฒนาการการเรียนรู้ที่มากกว่านี้ พวกมันอาจทำอะไรบางอย่างที่สร้างความประหลาดใจให้กับเรามากกว่าเดิมอีกก็ได้

 

เรียบเรียงโดย #เหมียวตะปู