พบหลุมดำแห่งใหม่ อยู่ใกล้โลกที่สุดเท่าที่เคยพบมา เห็นตำแหน่งได้แม้ด้วยตาเปล่า

มันเป็นเรื่องที่หลายๆ คนคงจะเข้าในกันดีว่าในจักรวาลอันกว้างใหญ่นี้ จะต้องมีหลุมดำอีกมากมายแน่ๆ ที่ยังไม่ถูกค้นพบโดยมนุษย์ ถึงอย่างนั้นก็ตาม การหาหลุมดำที่มืดสนิทนั้นด้วยเทคโนโลยีที่เรามีในปัจจุบัน ก็ยังคงถือว่าเป็นอะไรที่ทำได้ค่อนข้างยากอยู่ดี

ดังนั้น นี้จึงถือว่าเป็นข่าวทางวิทยาศาสตร์ชิ้นใหม่ที่ค่อนข้างน่าสนใจเลยทีเดียว นั่นเพราะเมื่อล่าสุดนี้เองนักดาราศาสตร์จากสามารถหอดูดาวท้องฟ้าซีกใต้แห่งยุโรป (ESO) ได้ออกมาเปิดเผยว่า พวกเขาได้ค้นพบหลุมดำหลุมใหม่ที่อยู่ใกล้กับโลกมากที่สุดเท่าที่เคยมีมา แถมเรายังสามารถเห็นตำแหน่งที่ชัดเจนของมันได้ ด้วยตาของเราเลย

เจ้าหลุมดำหลุมใหม่ที่ถูกค้นพบในครั้งนี้ ตั้งอยู่ระหว่างระบบดาวคู่ (ชื่อเรียกกลุ่มดาวฤกษ์ที่หมุนอยู่คู่กัน 2 ดวงขึ้นไป) ที่มีชื่อว่า “HR 6819” ซึ่งตั้งอยู่ในกลุ่มดาวกล้องโทรทรรศน์ (Telescopium) ห่างออกไปจากโลกราวๆ 1,000 ปีแสงอีกที

เช่นเดียวกับหลุมดำอื่นๆ ตามปกติแล้วเราจะไม่สามารถมองเห็นมันตรงๆ ได้ เนื่องจากตัวหลุมดำดูดแสงไว้ไม่ให้มาถึงดวงตาของเรา อย่างไรก็ตาม แม้ว่าเราจะไม่สามารถเห็นหลุมดำด้วยตาของตัวเองได้ แต่หลุมดำแห่งนี้ก็ถือว่าพิเศษกว่าหลุมดำอื่นๆ อยู่

ภาพจำลองของศิลปินที่แสดงให้เห็นวงโคจรของวัตถุในระบบ HR 6819 ซึ่งประกอบด้วยดาวคู่ 2 ดวง (วงโคจรสีน้ำเงิน) และหลุมดำ (วงโคจรสีแดง)

นั่นเพราะมันมีดาวฤกษ์ 2 ดวงหมุนรอบมันอยู่ทุกๆ วัน ดังนั้นแสงที่ออกมาจึงถือว่าค่อนข้างสว่างมาก และทำให้เราสามารถรับรู้ได้จากการหมุนนี้ว่าหลุมดำอยู่ตรงไหน แม้ไม่มีเครื่องมือช่วยเป็นพิเศษ

เมื่อนักดาราศาสตร์ทดลองคำนวณขนาดของหลุมดำลูกนี้จากข้อมูลที่พวกเขามี นักวิทยาศาสตร์ก็พบว่ามันน่าจะเป็น “หลุมดำมวลดาวฤกษ์” (Stellar-mass blackhole) โดยมันเป็นหลุมดำแบบที่มักจะเกิดขึ้นเมื่อดาวฤกษ์ที่มีขนาดใหญ่กว่าดวงอาทิตย์ของเรา 4 เท่าขึ้นไปสิ้นอายุขัย

ภาพแสดงท้องฟ้าในกลุ่มดาวกล้องโทรทรรศน์ ที่ซึ่ง HR 6819 ตั้งอยู่

“วัตถุที่มองไม่เห็นซึ่งมีมวลมากกว่าดวงอาทิตย์อย่างน้อยๆ 4 เท่าเช่นนี้ จะเป็นอย่างอื่นนอกจากหลุมดำไปไม่ได้เลย” คุณ Thomas Rivinius นักวิทยาศาสตร์จาก ESO กล่าว

“นั่นหมายความว่าในระบบดาวแห่งนี้ มีหลุมดำที่อยู่ใกล้โลกมากที่สุดเท่าที่เราทราบเลย” (ก่อนหน้านี้หลุมดำที่ใกล้โลกที่สุดอยู่ห่างออกไป 3,000 ปีแสง)

ภาพจำลองตำแหน่งของ HR 6819 ในกรณีที่เรามองหามันบนท้องฟ้าโดยอาศัยกลุ่มดาวต่างๆ

และแม้ว่าการค้นพบหลุมดำที่ใกล้โลกที่สุดในครั้งนี้จะถือว่าเป็นอะไรที่น่าสนใจมากก็ตาม แต่ทีมนักวิทยาศาสตร์ก็บอกว่านี่เป็นเพียงส่วนยอดของผู้เข้าน้ำแข็งเท่านั้น เพราะในอนาคต เรายังอาจจะมีโอกาสค้นพบหลุมดำในรูปแบบคล้ายๆ กันนี้อีกมาก

ซึ่งในบรรดาหลุมดำเหล่านั้น มันก็อาจจะมีบางหลุมที่อยู่ห่างจากโลก น้อยยิ่งกว่าหลุมดำที่ถูกพบในครั้งนี้อีกก็เป็นได้

ที่มา livescience, independent