วิจัยพบ ขั้วแม่เหล็กเหนือของโลกกำลังย้ายที่ โดยมีกลุ่มก้อนพลังแม่เหล็กใต้โลกเป็นเหตุ

มันเป็นเรื่องที่นักวิทยาศาสตร์ทราบกันมาตั้งแต่ในช่วงปี 1831 แล้วว่า ขั้วแม่เหล็กเหนือของโลก กำลังค่อยๆ เคลื่อนที่ไปจากตำแหน่งเดิมที่แคนาดา โดยมันค่อยๆ เคลื่อนตัวไปยังไซบีเรียทีละน้อย ด้วยความเร็วที่เพิ่มขึ้นเรื่อยๆ ตามกาลเวลาที่ผ่านไป

เรื่องที่เกิดขึ้นนี้ทำให้ตลอดระยะเวลาหลายปีที่ผ่านมา นักวิทยาศาสตร์ได้พยายามอย่างมากที่จะวิเคราะห์และค้นหาทั้งสาเหตุและผลกระทบของ การเคลื่อนที่ที่เกิดขึ้นนี้ แต่การค้นหาในด้านสาเหตุของเหตุการณ์ดังกล่าว กลับดูเหมือนว่าจะไม่ค่อยก้าวหน้าเท่าไหร่นักเลย… จนกระทั่งเมื่อล่าสุดนี้

นั่นเพราะเมื่อวันที่ 5 พฤษภาคม ค.ศ. 2020 ที่ผ่านมา ทีมนักวิทยาศาสตร์จากมหาวิทยาลัยลีดส์ของอังกฤษ ได้มีการออกมาประกาศผ่านวารสาร Nature Geoscience ว่า สาเหตุที่ทำให้ขั้วแม่เหล็กเหนือของโลกกำลังเคลื่อนที่อยู่นั้น แท้จริงแล้วอาจเกิดจาก “กลุ่มก้อนพลังแม่เหล็ก” ใต้โลกก็ได้

เจ้ากลุ่มก้อนพลังแม่เหล็กที่นักวิทยาศาสตร์กล่าวถึงในครั้งนี้ ถูกระบุว่าตั้งอยู่ที่บริเวณขอบนอกของแกนโลก โดยมันน่าจะเกิดจากไหลเวียนของโลหะหลอมละลายใต้ธรณี และมีกลุ่มใหญ่ๆ อยู่ที่ใต้แคนาดา และไซบีเรียอีกที

ลักษณะของกลุ่มก้อนพลังแม่เหล็กที่มีอยู่หลายที่เช่นนี้ ทำให้ขั้วแม่เหล็กเหนือของโลกสามารถเคลื่อนที่เปลี่ยนตำแหน่งไปได้ตามกำลังของกลุ่มก้อนพลังแม่เหล็กดังกล่าว และด้วยเหตุผลอะไรบางอย่าง ในช่วงหลายปีมานี้กลุ่มก้อนที่แคนาดาก็กำลังค่อยๆ อ่อนแรงลง ในขณะที่กลุ่มก้อนในรัสเซียค่อยๆ แข็งแกร่งขึ้นด้วย

“ความเปลี่ยนแปลงทั้งหมดนี้ ทำให้ขั้วแม่เหล็กเหนือของโลกถูกดึงไปยังทางไซบีเรียเรื่อยๆ” นักวิทยาศาสตร์สรุปในงานวิจัย โดยในเบื้องต้นพวกเขาได้คาดการณ์ไว้ว่ามัน ขั้วแม่เหล็กเหนือน่าจะยังเดินหน้าไปต่อไปเช่นนี้อีกหลายปีเลย กว่าที่มันจะชะลอความเร็วลงในสักวัน แม้จะยังบอกไม่ได้ก็ตามว่าเมื่อไหร่

“เราคาดการณ์ไว้ว่าขั้วแม่เหล็กเหนือจะยังคงเดินหน้าต่อไปยังไซบีเรีย” คุณ Phil Livermore รองศาสตราจารย์ธรณีฟิสิกส์แห่งมหาวิทยาลัยลีดส์กล่าว “แต่การคาดการณ์ในอนาคตนั้นถือว่าเป็นเรื่องท้าทายมาก และทำให้เราไม่อาจจะมั่นใจเลยว่าจะเกิดอะไรขึ้นต่อไป”

และก็แน่นอนว่า แม้ว่าการเปลี่ยนแปลงในครั้งนี้จะเป็นเรื่องที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติซึ่งไม่อาจเปลี่ยนแปลงได้ แต่มันก็เป็นการเปลี่ยนแปลงที่มนุษย์เราจะต้องจับตามองอย่างใกล้ชิดเช่นกัน

นั่นเพราะมนุษย์เรานั้นอาศัยสนามพลังแม่เหล็กโลกในเทคโนโลยีหลายชนิด ดังนั้นการที่ขั้วแม่เหล็กเหนือมีตำแหน่งที่เปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็วในเวลาสั้นๆ เช่นนี้ ก็อาจจะทำให้เกิดความผิดพลาดในระบบนำทางต่างๆ อย่างเข็มทิศ หรือจีพีเอสได้ไม่ยาก หากเราไม่เตรียมการรับมือให้ดีนั่นเอง

ที่มา livescience, bbc และ independent