ย้อนรอย “เธรามิน” เครื่องดนตรีเก่าสุดแปลก ที่เล่นดนตรีได้ โดยไม่ต้องแตะมันด้วยซ้ำ

เพื่อนๆ เคยได้ยินเรื่องราวของเครื่องดนตรีที่ชื่อ “เธรามิน” กันมาก่อนไหม? นี่คือเครื่องดนตรีไฟฟ้าชนิดหนึ่ง ซึ่งผู้ใช้งานจะสามารถสร้างเสียงที่แตกต่างกันออกมาได้ โดยอาศัยเพียงการโบกมือ และตลอดการเล่นดนตรี ผู้ใช้งานไม่จำเป็นต้องสัมผัสกับตัวเครื่องดนตรีเลยด้วยซ้ำ

เครื่องดนตรีที่ฟังดูล้ำสมัยสุดๆ เช่นนี้ ถูกประดิษฐ์ขึ้นโดยนักฟิสิกส์ชาวรัสเซียชื่อ “ลีโอ เธรามิน” (มีชื่อในรัสเซียว่า “เลฟ เซอร์เกเยวิช เธอร์เมน”) โดยมันถูกสร้างขึ้นโดยบังเอิญในช่วงปี 1919 ภายในการทดลอง สร้างเครื่องวัดค่าไดอิเล็กทริกของแก๊ส

ในเวลานั้นเพื่อที่จะทำให้ตัวเองทราบว่าเครื่องมือมีการอ่านค่าไดอิเล็กทริกได้สำเร็จ คุณลีโอจึงได้ตัดสินใจติดตั้งวงจรเสียงไปในอุปกรณ์ด้วย

เขาค้นพบในเวลาหลังจากนั้น ว่าเครื่องมือของตัวเองไม่ได้ตอบสนองต่อไดอิเล็กทริกของแก๊สเท่านั้น แต่มันยังตอบสนองต่อคนรอบๆ ด้วย ซึ่งทำให้การโบกมือผ่านตัวเครื่องในตำแหน่งต่างๆ สามารถทำให้เครื่องมือชิ้นนี้ส่งเสียงที่ไม่เหมือนกันออกมาได้

เมื่อเป็นเช่นนี้คุณลีโอ เธรามิน จึงได้ตัดสินใจทดลอง “เล่นเพลง” ด้วยเครื่องมือของเขาต่อหน้าเพื่อนๆ นักวิทยาศาสตร์ดู และเมื่อผลตอบรับออกมาดี เจ้าตัวจึงเริ่มฝึกเล่นเพลงกับอุปกรณ์ชิ้นนี้อย่างจริงจัง จนหนึ่งมีต่อมาเขาก็ได้นำเครื่องมือดังกล่าวขึ้นแสดงคอนเสิร์ตเป็นครั้งแรก

ความสำเร็จของเขาทราบไปถึงหูของวลาดิมีร์ เลนินผู้ซึ่งในเวลานั้นเป็นประธานรัฐบาลบอลเชวิคคนใหม่ของรัสเซีย ดังนั้นคุณลีโอจึงมีโอกาสเดินทางไปทั่วโซเวียตพร้อมเครื่องดนตรีไฟฟ้าชิ้นนี้เพื่อส่งเสริมการติดตั้งระบบไฟฟ้าในประเทศ แถมในเวลาต่อมาเขาก็มีโอกาสถูกส่งตัวไปยุโรปและอเมริกาเพื่อโชว์เทคโนโลยีของโซเวียตเลย

คุณลีโอ เธรามินระหว่างการ “จัดแสดง” ผลงานของเขา

น่าเสียดายที่แม้ว่าการแสดงของคุณลีโอจะได้รับพบตอบรับที่ดีเป็นอย่างมาก แต่เครื่องดนตรีอย่างเธรามินกลับขายได้ไม่ดีมากนัก เพราะด้วยแม้มันจะสามารถเล่นได้ด้วยมือเปล่า แต่ในขณะเดียวกันอิสระที่มากเกินไปก็ทำให้เครื่องมือเล่นได้ยากมาก ส่งผลให้บริษัทที่เขาก่อตั้งต้องพบกับหายนะทางการเงินไป

ตัวอย่างการทำมือเพื่อเล่นเธรามิน

ปัญหาที่ว่านี้บวกกับการ ความจริงที่ว่าคุณลีโอเป็นสายลับให้กับทาง KGB  และแต่งงานกับสาวผิวสี ทำให้เชื่อเสียงของเขาไม่ค่อยจะดีเท่าไหร่นัก

ดังนั้นในปี 1938 เมื่อที่นายทุนเลิกสนับสนุนผลงานของเขา คุณลีโอจึงได้หนีกลับโซเวียตไป โดยทิ้งภรรยาเอาไว้ในที่สุด (เรื่องที่เกิดขึ้นทำให้มีคนหลายกลุ่มสงสัยว่าคุณลีโอจริงๆ แล้วแค่โดน KGB ลักพาตัวกลับหรือไม่)

ตัวอย่างบทเพลงที่เล่นด้วยเธรามิน

แต่แม้ว่าเรื่องราวของผู้สร้างจะเป็นอย่างไร เราก็ปฏิเสธไม่ได้เลยว่าเธรามินนั้นเป็นเครื่องเล่นดนตรีที่มีเสน่ห์เป็นอย่างมากอยู่ดี

และแม้เราอาจจะไม่รู้สึกก็ตามแต่เครื่องมือชิ้นนี้ ก็มีส่วนร่วมในวงดนตรีดังๆ ของยุค 60-70 อย่าง Led Zepplin, The Beach Boys และ the Rolling Stones ด้วยนะ

ที่มา amusingplanet, redbullmusicacademy และ cbsnews

Advertisement